ଛତ୍ରପୁର(ସମୃଦ୍ଧ ଓଡିଶା)ଗତ କିଛି ଦିନ ତଳେ ଗଞ୍ଜାମ ଜିଲ୍ଲା ପୁରସ୍କାର ପାଇ ଓଡିଶା ପାଇଁ ଗର୍ବ ଓ ଗୌରବ ଆଣି ଦେଇଥିବା ସ୍ଥଳେ ପୁଣି ଥରେ ଜାତୀୟ ସ୍ତରରେ ସମ୍ମାନୀତ ହେବାର ଘୋଷଣା ହୋଇଛି । ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ ଜଳ ଶକ୍ତି ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ, ନଦୀ ବିକାଶ ଏବଂ ଗଙ୍ଗା ସଂରକ୍ଷଣ ବିଭାଗ ତରଫରୁ ଗଞ୍ଜାମ ଜିଲ୍ଲାକୁ ଚତୁର୍ଥ ଜାତୀୟ ଜଳ ପୁରସ୍କାର ୨୦୨୨ ପାଇବା ନିମନ୍ତେ ଘୋଷଣା ହୋଇଛି । ଏଥି ସକାଶେ ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ପକ୍ଷରୁ ଗଞ୍ଜାମ ଜିଲ୍ଲାପାଳ ଦିବ୍ୟ ଜ୍ୟୋତି ପରିଡାଙ୍କୁ ଏକ ପତ୍ର ମାଧ୍ୟମରେ ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣାଇ ଏହି ପୁରସ୍କାର ପାଇବା ସମ୍ପର୍କରେ ଅବଗତ କରାଇଅଛନ୍ତି । ଗଞ୍ଜାମ ଜିଲ୍ଲାକୁ ପ୍ରଥମ ରାଙ୍କ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଜିଲ୍ଲା କ୍ୟାଟେଗୋରୀରେ ଜାତୀୟ ଜଳ ପୁରସ୍କାର-୨୦୨୨ ପାଇବ ବୋଲି ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ସଚିବ ପଙ୍କଜ କୁମାର ଏକ ପତ୍ର ମାଧ୍ୟମରେ ଗଞ୍ଜାମ ଜିଲ୍ଲାପାଳ ଶ୍ରୀ ପରିଡାଙ୍କୁ ଅବଗତ କରାଇ ବଧେଇ ଦେଇଛନ୍ତି ଏବଂ ଆଗାମୀ ଦିନରେ ଏହି ପୁରସ୍କାର ପ୍ରଦାନର ତାରିଖ ଜଣାଇ ଦିଆଗଲେ ସେହିଠାରୁ ପୁରସ୍କାର ଗ୍ରହଣ କରିବେ ବୋଲି ଜଣାଇଛନ୍ତି । ଜିଲ୍ଲା ପ୍ରଶାସନର ଅହରହ ଉଦ୍ୟମ ଓ ଜିଲ୍ଲାର ଉନ୍ନତି କଳ୍ପେ କରାଯାଇଥିବା ବିଭିନ୍ନ ପଦକ୍ଷେପ ହିଁ ଏଭଳି ପୁରସ୍କାର ଆଣିପାରୁଛି ବୋଲି ବହୁ ବୁଦ୍ଧିଜୀବୀ ମତ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି । ଜଳ ସମ୍ପଦର ଦକ୍ଷ ପରିଚାଳନାକୁ ନିଶ୍ଚିତ କରିବାକୁ ଗଞ୍ଜାମ ଜିଲ୍ଲା ପ୍ରଶାସନ ତରଫରୁ ଅନେକ ପଦକ୍ଷେପମାନ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଛି । ଜଳ ସଂରକ୍ଷଣ, ଭୂତଳ ଜଳ ରିଚାର୍ଜ, ବର୍ଜ୍ୟ ଜଳର ଶୁଦ୍ଧିକରଣ ଏବଂ ପୁନଃ ବ୍ୟବହାର, ବୃହତ ବୃକ୍ଷରୋପଣ ଏବଂ ଜନ ସଚେତନତା ଏବଂ ଜଳ ସଂରକ୍ଷଣ ତଥା ପରିଚାଳନାରେ ଦକ୍ଷତା ବୃଦ୍ଧି ଉପରେ ଅଧିକ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଆଯାଉଛି, ଯାହା ପାଇଁ ପଞ୍ଚାୟତିରାଜ ଏବଂ ପାନୀୟଜଳ ବିଭାଗ ପରି ବିଭିନ୍ନ ବିଭାଗ ସହିତ ମିଳିତ ଭାବରେ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକଳ୍ପର କାର୍ଯ୍ୟ ଖସଡା ହାତକୁ ନିଆଯାଇଛି । ଜଳ ସମ୍ପଦ, ଜଳସେଚନ, ଜଙ୍ଗଲ, ଉଦ୍ୟାନ କୃଷି, କୃଷି, ଭୂତଳ ଜଳ, ଗୃହ ଓ ନଗର ଉନ୍ନୟନ ବିଭାଗ ଇତ୍ୟାଦିର ମିଳିତ ଉଦ୍ୟମର ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ସଫଳତା ପାଇଁ ଏହି ପୁରସ୍କାର ପ୍ରଦାନ କରାଯାଉଛି । ଜଳସେଚନ ସଂରକ୍ଷଣ ବୃଦ୍ଧି ନିମନ୍ତେ ଜଳସେଚନ ପ୍ରକଳ୍ପ ଗୁଡିକର ଉନ୍ନତିକରଣ, ଯେପରିକି ଜୟମଙ୍ଗଳା ଜଳସେଚନ ଚ୍ୟାନେଲର ନବୀକରଣ, ପୁନରୁଦ୍ଧାର କରି ଋଷିକୂଲ୍ୟା ନଦୀର ବଳକା ବନ୍ୟା ଜଳର ସୁରକ୍ଷା କୁକୁଡାଖଣ୍ଡିର ମହରିକାଳୁଆ କ୍ଷୁଦ୍ର ଜଳସେଚନ ପ୍ରକଳ୍ପ, ପାତ୍ରପୁର ଅଞ୍ଚଳର ପୁରିଆ ସାହି, ଦିଗପହଣ୍ଡିର ନିଜାବାଙ୍କେଶ୍ୱରୀ-କାହ୍ନେୟା ନାଳ, ଜଳଭଣ୍ଡାର ପ୍ରକଳ୍ପ ନିର୍ମାଣ, ଡାଇଭର୍ସନ ୱେୟାର, ଚେକ୍ ଡ୍ୟାମ୍, କାଡା କେନାଲ, କ୍ଷୁଦ୍ର ଳ ସେଚନ ପ୍ରକଳ୍ପ ଗୁଡିକର ନବୀକରଣ ଇତ୍ୟାଦି ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ।୨. ବୃହତ୍ ନାଳ ଏବଂ ନଦୀ ପଠାର ମରାମତି ଓ ପୁନରୁଦ୍ଧାର : ଜଳ ଧାରଣ କ୍ଷମତା ବୃଦ୍ଧି ନିମନ୍ତେ ବିଭିନ୍ନ ଛୋଟ ନାଳ,ମଧ୍ୟମ ଧରଣର ନାଳ ଓ ବୃହତ୍ତର ନାଳର ମରାମତି କରି ବାହୁଦା, ସାପୁଆ, ଗଣିଆ, ନୁଣ୍ଡା, ଆଗୁଳା, ଖରି, ତପ୍ତପାଣି, ରାଉତରାୟ, କଣ୍ଟେଇକୋଳି, ବାଗି ଇତ୍ୟାଦି ସହିତ ସଂଯୋଗୀ କରଣ କରି ଜଳ ଧାରଣ କ୍ଷମତାକୁ ବୃଦ୍ଧି କରାଯାଇଛି । ୧୨୦୦ କିଲୋମିଟର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମଧ୍ୟମ ଧରଣର ନାଳ, ୧୮୪.୭୨ କିଲୋମିଟର ନାଳ ସଂଯୋଗୀ କରଣ, ୨୬୮ ଗୋଟି ଚେକ୍ ଡ୍ୟାମ୍ ନିର୍ମାଣ କରାଯାଇଛି । ୩. ମୃତ୍ତିକା ସଂରକ୍ଷଣ ଏବଂ ଜଳସେଚନ ପରିଚାଳନା : ଜମିକୁ କ୍ଷୟ ଏବଂ ଅବକ୍ଷୟରୁ ରକ୍ଷା କରିବା ଏବଂ ଭୂତଳ ଜଳ ସ୍ତରକୁ ବୃଦ୍ଧି କରିବା ଦିଗରେ ପଦକ୍ଷେପ ସ୍ବରୂପ ନଦୀ / କେନାଲ ବନ୍ଧ, ବନ୍ଧ ହୁଡା ବୃକ୍ଷରୋପଣ, ଅନୁଷ୍ଠାନିକ ବୃକ୍ଷରୋପଣ, ଫାର୍ମ ପୋଖରୀ ନିର୍ମାଣ, ଚେକ୍ ଡ୍ୟାମ୍, ଜଳର ଗତି ପରିବର୍ତ୍ତନ, ଜଳ ଅମଳ ସଂରଚନା, ଜଳ ଭୂତଳକୁ ପ୍ରେରଣ କରିବା ନିମିତ୍ତ ସଫେଇ ଟ୍ୟାଙ୍କ ଭୂତଳ ଜଳ ରିଚାର୍ଜ ସଂରଚନା, ଟ୍ରେଞ୍ଚ-କମ-ବଣ୍ଡ ଇତ୍ୟାଦି କାର୍ଯ୍ୟ କରାଯାଇଛି । ୪. ବୃକ୍ଷରୋପଣ : ରାସ୍ତା ପାର୍ଶ୍ବ ବୃକ୍ଷରୋପଣ, ଆଡିବନ୍ଧ ବୃକ୍ଷରୋପଣ, ପୋଖରୀ ହୁଡା ବୃକ୍ଷରୋପଣ, ଅନୁଷ୍ଠାନିକ ବୃକ୍ଷରୋପଣ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ବ୍ୟାପକ ପରିମାଣରେ ଜିଲ୍ଲାର ବ୍ଲକ୍, ଅର୍ବାନ ଲୋକାଲ ବଡି ଏବଂ ଲାଇନ୍ ବିଭାଗ ଦ୍ବାରା କରାଯାଇଥିଲା । ୫. ଜଳ ଯୋଗାଣ, ବର୍ଜ୍ୟ ଜଳର ସଂରକ୍ଷଣ ଏବଂ ଶୁଦ୍ଧିକରଣ : ପୋଖରୀଗୁଡ଼ିକର ନବୀକରଣ କରାଯାଇ ଆଧୁନିକ ପୋଖରୀ, ଅମୃତ ସରୋବର ନିର୍ମାଣ, କେନାଲ ଇତ୍ୟାଦି କାର୍ଯ୍ୟ ହାତକୁ ନେଇ ଶୁଦ୍ଧ ଓ ନିରାପଦ ଜଳ ଯୋଗାଣ ନିମନ୍ତେ ଗ୍ରାମୀଣ ପାଇପ୍ ଜଳ ଯୋଗାଣ ପ୍ରକଳ୍ପ କାର୍ଯ୍ୟ କରାଯାଇଛି । ବର୍ଜ୍ୟ ଜଳର ପ୍ରକ୍ରିୟାକରଣ ପାଇଁ ସହରାଞ୍ଚଳରେ ଫେକାଲ୍ ସ୍ଲେଜ୍ ଏବଂ ସେପ୍ଟେଜ୍ ଟ୍ରିଟମେଣ୍ଟ ପ୍ଲାଣ୍ଟ ନିର୍ମାଣ କରାଯାଇଛି | ଭୂତଳ ଜଳକୁ ରିଚାର୍ଜ କରିବା ପାଇଁ ବର୍ଷା ଜଳ ଅମଳ ସଂରଚନା ନିଆଯାଇଛି । ୬. ଜଳବାୟୁ ସ୍ଥିରତା ପାଇଁ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ପଦକ୍ଷେପ : ୱାଟର ୟୁଜର୍ସ ଆସୋସିଏସନ୍ ଗଠନ ଏବଂ ଦକ୍ଷତା ବିକାଶ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ମାଧ୍ୟମରେ ଜଳ ପରିଚାଳନା । ଜଳବାୟୁ ସ୍ଥାୟୀ କୃଷି (OIIPCRA) ପାଇଁ ଓଡିଶା ଇଣ୍ଟିଗ୍ରେଟେଡ୍ ଜଳସେଚନ ପ୍ରକଳ୍ପ ଅଧୀନରେ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକଳ୍ପର ନିର୍ମାଣ, ନିର୍ଦ୍ଦେଶ କ୍ଷେତ୍ର ବିକାଶ । ଗାଁକୁ ଉପକୂଳର କ୍ଷୟକ୍ଷତିରୁ ରକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ ଚିକିଟି ବ୍ଲକ ଅନ୍ତର୍ଗତ ରାମାୟାପନା ଠାରେ ଉପକୂଳ କ୍ଷୟକ୍ଷତି ପ୍ରକଳ୍ପ କାର୍ଯ୍ୟକାରି କରାଯାଇଛି । ପରିଷ୍କାର ଏବଂ ସୁସ୍ଥ ପରିବେଶ ସୃଷ୍ଟି କରିବା ପାଇଁ ବୃହତ ବୃକ୍ଷରୋପଣ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ । ୭. ଗଞ୍ଜାମ ଜିଲ୍ଲା ପ୍ରଶାସନର ନିଜସ୍ବ ପଦକ୍ଷେପ : ଜିଲ୍ଲା ପ୍ରଶାସନ ‘ଜଲ୍ ସମୃଦ୍ଧି ଅଭିଯାନ’, ‘ପିଲା ଟିଏ ଗଛ ଟିଏ’, ‘ଜାଲ୍ ସ୍ବଚ୍ଛତା ଦିବସ’, ‘ସେଚା ସମିକ୍ଷା’, ‘ଜନ ସୁଣାଣୀ’ ଏବଂ ‘ମୋ ନିବେଦନ’, ‘ୱାଟର ବେଲ୍’ ଜଳ ଶକ୍ତି ଭଳି ବିଭିନ୍ନ ଅଭିନବ ପଦକ୍ଷେପ ଆରମ୍ଭ କରିଛି। ଏହି ସମସ୍ତ କାର୍ଯ୍ୟରେ ମିଶନ୍ ଶକ୍ତି ମହିଳା ମାନଙ୍କୁ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରିଛନ୍ତି । ନିୟମିତ ବ୍ଲକ୍ ଟେକ୍ନୋଲୋଜି ଟିମ୍ (ବିଟିଟି) ବୈଠକ, ଜଳ ଶକ୍ତି କେନ୍ଦ୍ର (JSK) ଗଠନ, ସଚେତନତା କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ, ଆଇଇସି କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ, କର୍ମଶାଳା ଏବଂ ଜଳ ସଂରକ୍ଷଣ ନିମନ୍ତେ ବିଭିନ୍ନ ମେଳା ଆୟୋଜନ କରି ଜନସାଧାରଣଙ୍କୁ ସଚେତନ କରାଯାଇଛି । ଅନଲାଇନ୍ ଆବେଦନ ଦାଖଲ ପରେ ବୈଜ୍ଞାନିକମାନଙ୍କର ଏକ ଟିମ୍ ନିୟୋଜିତ କରାଯାଇଥିଲା । ଫେବୃଆରୀ ୨୦୨୩, ଜଳ ଶକ୍ତି ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଦ୍ୱାରା ସରକାର ବିଭିନ୍ନ ବର୍ଗରେ ଜିଲ୍ଲାରେ କରାଯାଇଥିବା କାର୍ଯ୍ୟକୁ ଯାଞ୍ଚ କରିବା ପାଇଁ ଦାଖଲ କରିଥିବା ରିପୋର୍ଟକୁ ଆଧାର କରି ଜଳ ଶକ୍ତି ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ, ଜଳ ସମ୍ପଦ ବିଭାଗ, ନଦୀ ବିକାଶ ଏବଂ ଗଙ୍ଗା ନବୀକରଣ ବିଭାଗ ଦ୍ୱାରା ଗଠିତ ଏକ କମିଟି ବିଜେତା ଘୋଷଣା କରିଛି। ଜାତୀୟ ଜଳ ପୁରସ୍କାର, ୨୦୨୨ ଜଳ ସମ୍ପଦ ସଂରକ୍ଷଣ ଏବଂ ପରିଚାଳନା କ୍ଷେତ୍ରରେ ବିଭିନ୍ନ ବର୍ଗ ପାଇଁ ଏବଂ ଗଞ୍ଜାମ ଜିଲ୍ଲାକୁ ଜାତୀୟ ଜଳ ପୁରସ୍କାର, ୨୦୨୨ ର ‘ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଜିଲ୍ଲା’ ବର୍ଗରେ ‘ପ୍ରଥମ ମାନ୍ୟତା’ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି ବୋଲି ଏକ ଇସ୍ତାହାରରେ ଗଞ୍ଜାମ ଜିଲ୍ଲା ସୂଚନା ଓ ଲୋକ ସମ୍ପର୍କ ଅଧିକାରୀ ଜଣାଇଛନ୍ତି ।
ରିପୋର୍ଟ : ନିମାଇଁ ଚରଣ ପଣ୍ଡା